ANASAYFA
----------------- |
DENİZLİ HOROZU
Gecelerin
Karanlığına Karşı Doğacak Güneşin
Müjdesini Haykıran Horoz
Denizli Horozu
"Her Horoz Kendi Kümesinde Öter
Denizli Horozu İse Her Yerde Öter"
--------------------------------------------------------------------------------
"Tanrıya şükür, burada her şeyim var. Hayatımda yalnız bir şey eksik:
Horoz sesi!.." diyordu New York'ta yaşayan Denizli'li zengin bir işadamı.
Bahsettiği horoz Denizli horozuydu. Horoz özlemini kelimelere dökerken
modern dünyanın bir gerçeğini de dile getiriyordu.
"Ben bir şafak vakti Denizli'de horoz sesleri arasında doğmuşum... Sonra
da yıllarca aynı güzel sesle uyandım... Her sabah muntazam kurulmuş bir
saat gibi öten horozumun sesiyle yataktan fırlıyordum. Şimdi sana birşey
söyleyeyim mi?. 21 yıldır burada horoz sesi işitmiyorum... Modern
şehirciliğin ilk alıp götürdüğü şey, altın sesinden çok daha tatlı olan
horoz sesi... Uygar hayat kentte, evvela horozun sesini kesiyor..."
Denizli'nin
sembolü olan "Denizli horozu", renk ve vücut yapısı itibariyle ahenkli
uzun ve güzel ötüşleriyle, ilimize en uzak yörelere kadar isim yapmış
yerli bir ırkımızdır. Bazılarına göre Osmanlı İmparatorluğu zamanında
Arnavutluk'tan İstanbul'a getirilen uzun ötüşlü Berat horozlarının
Denizli'ye getirilmesi ve Denizli'deki yerli tavuklarla melezlenmesinden
oluştuğu söylenmekte ise de bu doğru değildir. Zira renk ve vücut yapısı
bakımından aralarında hiçbir benzerlik yoktur. Denizli horozu bu bölgedeki
insanların eskiden beri uzun ötüşlü horozlara gösterdikleri özen sonucu
kendiliğinden oluşmuş bir ırktır.
Denizli Horozu'nun gözleri siyah ve sürmelidir. Bacakları koyu gri veya
mor, ibik balta ibik şeklinde, kulakçık kırmızı veya kırmızı üzerinde
beyaz benekli genel renk, siyah kirli beyaz ortaklaşa karışım halindedir.
Bazen kanat tüyleri üzerinde kahverengi renkler bulunur. Al horozlarda ise
siyah-kırmızı ortaklaşa karışım halindedir. Canlı ağırlık ortalama 3-3.5
kg civarındadır. Denizli Horozları renklerine, vücut yapılarına ve ibik
şekillerine göre 3'e ayrılır. Renklerine göre DEMİRKIR, PAMUKKIR, KINALI,
AL, SİYAH ve KÜRKLÜ olmak üzere 6 tipe ayrılırlar. Vücut yapılarına göre
YÜKSEK BOYUN, SÜLÜN ve KÜPELİ olmak üzere 3 tipi vardır. İbik şekillerine
göre ise GENİŞ İBİK ve DAR İBİK olmak üzere 2 tipi vardır.
Denizli
horozunun sesi, tonuna ve netliğine göre de sınıflandırılır. Ses tonuna
göre İNCE, DAVUDİ, KALIN SES olmak üzere 3'e ayrılır. Davudi ses, ince
sesle kalın ses arasında ve kalın sese yaklaşan tek bir sesdir. Niteliğine
göre net ses, hüzünlü ses, cırlak ses, dalgalı ses (alaycı ses) olmak
üzere dörde ayrılır.
Denizli horozlarının ötüşleri bütün kabiliyetin ortaya konulmasıyla
yapılır. Ötüşleri, ötüş anındaki vücut pozisyonuna göre ASLAN ÖTÜŞ, KURT
ÖTÜŞÜ, YİĞİT ÖTÜŞÜ, PUS ÖTÜŞ olmak üzere dörde ayrılır.
İyi bir Denizli Horozu'nda görünüş canlı; bacaklar, boyun uzun ve kuvvetli
göğüs geniş ve derin;
kuyruk dik başa doğru meyilli olmalıdır. Tavukta da aynı özellikler
aranır. Denizli horozlarının birinci yılda ötüş uzunlukları 20-25 sn
olmaktadır.
Tarım İl Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan Denizli ırkı üretim birimince
yetiştirilen Denizli Horozları genel olarak 100 başlık bir sürü halinde
elde tutulmaktadır. Damızlık horozlar seçildikten sonra kalanlar; Mart,
Nisan ayından itibaren yurdun çeşitli yerlerinden gelen taleplere göre
satılmakta, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarında civciv satışı
yapılmaktadır.
|